QĐND – Mô hình khai thác thông tin internet phục vụ phát triển kinh tế-xã hội địa phương tại các điểm chùa Khơ-me tỉnh Sóc Trăng (Mô hình khai thác thông tin internet) được Trung tâm Ứng dụng Tiến bộ Khoa học và Công nghệ Sóc Trăng triển khai từ tháng 6-2012. Đến nay, mô hình đang từng bước phát huy hiệu quả, góp phần cải thiện đời sống vật chất và tinh thần cho cộng đồng dân tộc Khơ-me…
Tạo sự thoải mái để người dân tiếp cận internet
Theo lãnh đạo Trung tâm Ứng dụng Tiến bộ KH&CN Sóc Trăng, trước khi triển khai Mô hình khai thác thông tin internet, Trung tâm đã thực hiện khá thành công dự án “Xây dựng mô hình cung cấp thông tin khoa học, công nghệ và kinh tế ở địa bàn nông thôn tỉnh Sóc Trăng”. Tuy nhiên, dự án này vẫn còn một số hạn chế nhất định như: Các thông tin được cung cấp từ cơ sở dữ liệu chưa thật sự phù hợp với trình độ người sử dụng cũng như tình hình phát triển kinh tế-xã hội của địa phương; cơ sở dữ liệu cung cấp thông tin còn ở dạng offline (phi trực tuyến) nên mức độ chia sẻ và cập nhật có giới hạn; địa điểm lắp đặt thiết bị tại trụ sở UBND xã hoặc các cơ quan nhà nước thường gây tâm lý không thoải mái cho người dân khi có nhu cầu truy cập, tìm kiếm thông tin.
Kỹ sư Dương Thành Đạt, chủ nhiệm đề tài Mô hình khai thác thông tin internet cho biết: “Rút kinh nghiệm từ dự án trước, Trung tâm Ứng dụng Tiến bộ KH&CN đã phối hợp với Ban Dân tộc tỉnh khảo sát, lựa chọn, triển khai mô hình tại những điểm chùa Khơ-me trên địa bàn”.
Hòa thượng Lý Đức, trụ trì chùa Som Rông hướng dẫn các nhà sư và bà con Khơ-me cách thức khai thác thông tin internet.
Lý do lựa chọn điểm chùa Khơ-me được kỹ sư Đạt lý giải: Đối với đồng bào Khơ-me, ngôi chùa là trung tâm sinh hoạt tôn giáo và là nơi bảo lưu, gìn giữ giá trị văn hóa dân tộc. Chùa cũng là nơi diễn ra các hoạt động văn hóa, thể thao, sinh hoạt cộng đồng. Đặt các điểm truy cập thông tin trong chùa vừa phù hợp với tập quán sinh hoạt của bà con Khơ-me, lại vừa tạo được sự thoải mái để mọi người đến truy cập, chia sẻ thông tin.
Trao đổi với chúng tôi, ông Dương Sà Kha, Trưởng ban Dân tộc tỉnh Sóc Trăng chia sẻ: “Sóc Trăng là tỉnh có ưu thế trong sản xuất nông nghiệp, thời gian qua công nghệ thông tin đã thể hiện vai trò rất quan trọng trong quá trình phát triển nông nghiệp, nông thôn. Từ những thông tin chính thống trên internet, người nông dân có thể học hỏi cách làm ăn, tìm nơi tiêu thụ sản phẩm. Do đó, đưa internet về các điểm chùa, đáp ứng nhu cầu khai thác thông tin trên internet của đồng bào dân tộc Khơ-me là rất cần thiết”.
Nâng cao kiến thức cho đồng bào Khơ-me
Theo đề cương dự án được phê duyệt, Mô hình khai thác thông tin internet được thực hiện tại 22 điểm chùa Khơ-me trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng, thời gian từ tháng 6-2012 đến tháng 5-2014, tổng kinh phí hơn 760 triệu đồng. Đến nay, đơn vị chủ trì đã đầu tư, lắp đặt trang thiết bị hoàn chỉnh ở tất cả các địa điểm, đào tạo kỹ năng thực hành khai thác thông tin internet cho gần 400 lượt người (gồm các nhà sư và đồng bào Khơ-me); nâng cấp, xây dựng thêm các phân hệ website của Trung tâm Ứng dụng Tiến bộ KH&CN và tổ chức tập huấn kỹ năng viết, biên tập tin, bài cho cán bộ quản lý mô hình.
Từ khi Mô hình khai thác thông tin internet chính thức đi vào hoạt động, chùa Som Rông (phường 5, TP Sóc Trăng) thường xuyên có từ 10 đến 15 lượt bà con Khơ-me vào mạng mỗi ngày. Các nhà sư cho biết, bà con khi tìm hiểu, nắm vững thông tin rất tích cực trao đổi, tranh luận, vấn đề nào chưa hiểu thì tìm cán bộ chuyên môn nhờ giải đáp.
Ông Lâm Tạo (khóm 3, phường 5) vui mừng thông báo: “Trước đây, tôi chỉ trồng độc mỗi rau thơm, bán chẳng được bao nhiêu tiền. Nhờ đọc thông tin trên internet mà gia đình tôi quyết tâm mở rộng sản xuất, tận dụng mặt nước trồng thêm rau nhút. Hơn 1000m2 rau nhút nay đã cho thu nhập ổn định khoảng 2 triệu đồng mỗi tháng. Bà con hỏi tôi học kinh nghiệm sản xuất ở đâu, tôi chỉ vào chùa, cái máy tính nho nhỏ trong đó bày ra đủ cách làm ăn”.
Ông Điền ở ấp Tâm Trung, phường 10, TP Sóc Trăng tâm đắc: “Bà con ở đây thường sản xuất 2 vụ lúa, 1 vụ màu. Ở vụ màu, nếu trồng dưa hấu thì lo nhất là bệnh vàng lá, chết dây. Bệnh này tuy mọi người đều có kinh nghiệm nhưng chưa thể khắc phục triệt để. Biết trong chùa Trà Tiêm trên địa bàn có lắp đặt internet, chúng tôi đến nhờ các nhà sư hướng dẫn cách lên mạng, tìm hiểu, nghiên cứu các phương pháp điều trị. Bằng kinh nghiệm thực tiễn kết hợp với phương pháp khoa học, cuối cùng chúng tôi cũng tìm được cách phòng ngừa và chữa bệnh hiệu quả cho cây dưa hấu”.
Hòa thượng Lý Đức, trụ trì chùa Som Rông kể: “Hôm Đại tướng Võ Nguyên Giáp từ trần, bà con tới chùa tìm hiểu đông lắm. Chưa thỏa mãn với những thông tin, hình ảnh được xem trên máy tính, nhiều người còn nhờ tôi tải xuống, in ra mang về để gia đình cùng đọc. Mùa thi vừa qua, nhiều gia đình cũng hay ghé tìm hiểu thông tin tuyển sinh của các trường cao đẳng, đại học mà con em mình đăng ký dự thi”.
Có thể nói, Mô hình khai thác thông tin internet bước đầu đã giúp đồng bào Khơ-me tiếp cận, nắm bắt thông tin nông nghiệp nói chung và nhiều thông tin hữu ích khác. Nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng và khả năng thực hành khai thác thông tin cho đồng bào Khơ-me, Trung tâm Ứng dụng Tiến bộ KH&CN đang tiếp tục mở các lớp tập huấn về kỹ năng khai thác internet, nâng cấp đường truyền ADSL ở các điểm chùa thuộc địa bàn vùng sâu của tỉnh. Về lâu dài, Trung tâm Ứng dụng Tiến bộ KH&CN cũng đã có phương án hỗ trợ kỹ thuật, kinh phí, giúp các điểm khai thác thông tin hoạt động ổn định và từng bước tự chủ hoạt động của mình.
Bài và ảnh: HỒNG BỈNH HIẾU
Xem thêm tại đây